Πέμπτη 23 Ιουνίου 2011

Ευτυχία: Πιο σημαντική η ελευθερία από τα λεφτά

Η προσωπική ανεξαρτησία και η ελευθερία είναι πιο σημαντικές για την ευτυχία ενός ατόμου απ’ ό,τι η οικονομική ευμάρεια, σύμφωνα με μία νέα μελέτη.
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Βικτώρια, στο Γουέλινγκτον της Νέας Ζηλανδίας, ανέλυσαν τα ευρήματα τριών διεθνών μελετών, στις οποίες είχαν συμμετάσχει περισσότεροι από 420.000 εθελοντές από 63 χώρες.
Όπως διαπίστωσαν, τα χρήματα μπορούν μεν να οδηγήσουν στην αυτονομία, αλλά λίγο επηρεάζουν το αίσθημα ευεξίας και την ευτυχία που νιώθουμε.
Στις μελέτες είχαν εφαρμοστεί τρία διαφορετικά ψυχολογικά τεστ:
* Το Ερωτηματολόγιο Γενικής Υγείας (GHQ), το οποίο αξιολογεί την ψυχική δυσφορία όσον αφορά το άγχος, την αϋπνία, τα κοινωνικά προβλήματα, την σοβαρή κατάθλιψη και τα σωματικά συμπτώματα της ψυχικής καταπόνησης (όπως οι ανεξήγητοι πονοκέφαλοι και ο πόνος στο στομάχι).
* Η Κλίμακα Άγχους Σπίλμπεργκ (SAI), η οποίο αξιολογεί πόσο αγχωμένος νιώθει κανείς μια δεδομένη στιγμή.
* Η Κλίμακα Εξάντλησης Μάσλαχ (MBI), που αναζητά την συναισθηματική εξάντληση, την αποπροσωποποίηση και η έλλειψη αισθήματος προσωπικής επίτευξης.
Η ανάλυση των στοιχείων αποκάλυψε ότι «οι κοινωνικές αξίες της ελευθερίας και της αυτονομίας αποτελούν τον καλύτερο προάγγελο ευεξίας και ευτυχίας», σημειώνουν οι ψυχολόγοι δρες Ρόναλντ Φίσερ και Νταϊάνα Μπερ στην «Επιθεώρηση Προσωπικότητας & Κοινωνικής Ψυχολογίας» (JPSP).
Αντιθέτως, «δίχως τις αξίες αυτές, όσος κι αν ήταν ο πλούτος, τα αισθήματα ευεξίας και ευτυχίας εξαφανίζονταν»।

Πηγή: Τα Νέα

Δευτέρα 20 Ιουνίου 2011

Εφηβοι σε φάση νευρικής κρίσης

Ενας στους τρεις εφήβους που ζητάει ιατρική φροντίδα αντιμετωπίζει πρόβλημα με την εικόνα του, το οποίο μερικές φορές τον οδηγεί σε αδιέξοδα. Ενας στους δέκα ταλανίζεται από κατάθλιψη, άγχος και φοβίες, χωρίς ευτυχώς για τους περισσότερους να παίρνουν τα προβλήματα αυτά παθολογικό χαρακτήρα.
Τα οργισμένα νιάτα εξαρτώνται από το Ιντερνετ κι αυτό μειώνει τις επιδόσεις τους. Ενας στους τρεις αντιμετωπίζει μαθησιακές δυσκολίες, τις οποίες σ' ένα ποσοστό επιτείνει και η υπερβολική χρήση του Διαδικτύου.
Οι 7 στους 10 εφήβους είναι εκτεθειμένοι σε σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, αφού μόλις το 30% χρησιμοποιεί προφυλακτικό κατά τη σεξουαλική επαφή.
Ενα στα δύο κορίτσια μέχρι 19 ετών έχει εκτεθεί στον ιό των κονδυλωμάτων HPV, με το 23% να είναι θετικές σε υψηλού κινδύνου τύπους του ιού.
Το «πορτρέτο» αυτό των ελλήνων εφήβων σκιαγραφείται μέσα από τις συχνές επισκέψεις, τα τελευταία τέσσερα χρόνια, περίπου 14.000 νέων στη Μονάδα Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ) της Β' Παιδιατρικής Κλινικής του νοσοκομείου «Αγλαΐα Κυριακού». Οι 2.800 απ' αυτούς πραγματοποίησαν περισσότερες από μία επισκέψεις, ενώ το 20% προσέρχεται χωρίς συνοδεία.
Το 18% των παιδιών αντιμετώπιζε αυξημένο σωματικό βάρος, 6% διατροφικές διαταραχές (ανορεξία ή βουλιμία) και το 8% ενδοκρινολογικά προβλήματα ανάπτυξης. Περίπου 20 παιδιά με διαταραχές πρόσληψης τροφής χρειάστηκαν νοσηλεία και μερικά χρειάστηκε να διακόψουν για κάποιο διάστημα το σχολείο τους.
Πάνω από το 10% ζήτησε βοήθεια για ψυχοκοινωνικά προβλήματα, όπως κατάθλιψη, άγχος, διαχείριση επιθετικότητας, οικογενειακή δυσλειτουργία, φοβίες. Ομως η επίσημη κατάθλιψη με όλα τα διαγνωστικά χαρακτηριστικά αφορά λιγότερο από 5% των εφήβων. Καταγράφηκαν επίσης και ακραίες, επικίνδυνες συμπεριφορές, π.χ. αυτοτραυματισμοί.
Επίσης ένας στους τρεις προσήλθε γιατί αντιμετώπιζε μαθησιακές δυσκολίες, για πρόληψη γενικά προσήλθε το 6%, για γυναικολογικά προβλήματα (διαταραχές εμμήνου ρύσης, λοιμώξεις γεννητικού συστήματος 5%), υπερβολική χρήση του Διαδικτύου (4%), δερματολογικά προβλήματα (ακμή κ.ά. 3%), άλλες αιτίες προσέλευσης (ιατρικά θέματα, αναπτυξιακές διαταραχές 9%) και θέματα εφηβείας και σεξουαλικής αγωγής 1%. Διαπιστώθηκαν και εγκυμοσύνες, με το μικρότερο κορίτσι να είναι 14 ετών.
Το γεγονός ότι μόλις το 1% των παιδιών έθεσε θέματα σεξουαλικής αγωγής, φαίνεται να επιβεβαιώνει τα αποτελέσματα σχετικών ερευνών, μεταξύ των οποίων και πρόσφατη έρευνα της μονάδας εφηβικής υγείας για τις πηγές ενημέρωσης στον τομέα αυτό: Γονείς 22%, φίλοι 21%, σχολείο 18, 2% και στη συνέχεια το Διαδίκτυο, τα αδέλφια, η τηλεόραση, τα περιοδικά και τα βιβλία.
Αλλη μια πρόσφατη έρευνα της ίδιας μονάδας της Β' Παιδιατρικής Κλινικής δείχνει ότι 70% των εφήβων στην Ελλάδα είναι εκτεθειμένοι σε σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Οπως διαπιστώθηκε μόνο το 30% των εφήβων χρησιμοποιεί προφυλακτικό σε όλη τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής και μόνο το 50% σε κάθε σεξουαλική επαφή!
Οι επιστήμονες της μονάδας διαπίστωσαν ότι το 23% των εφήβων κοριτσιών είναι θετικές σε υψηλού κινδύνου HPV, τον ιό των κονδυλωμάτων και το 54% έχουν εκτεθεί στον ιό. Πρόσφατη έρευνα της μονάδας εφηβικής υγείας που δημοσιεύτηκε στο εξωτερικό, δείχνει ότι 16% των ελλήνων εφήβων έχει ξεκινήσει σεξουαλική δραστηριότητα στην ηλικία των 15 ετών (τριπλάσιος σε σχέση με τα κορίτσια ο αριθμός των αγοριών), και ακόμη 19,5% έχει ήδη έναν σεξουαλικό πειραματισμό, χωρίς να υπάρχει πλήρης σεξουαλική επαφή.
Πολλές μελέτες αποδεικνύουν ότι η πρώιμη έναρξη της σεξουαλικής ζωής των εφήβων οδηγεί σε σχολική αποτυχία, πολλούς σεξουαλικούς συντρόφους, μη ασφαλή σεξουαλική δραστηριότητα, βίαιη σεξουαλική συμπεριφορά και άλλες συμπεριφορές υψηλού κινδύνου (χρήση καπνού, αλκοόλ, επικίνδυνη οδική συμπεριφορά κ.λπ.).
Σύμφωνα με μελέτη της ΜΕΥ, από τους σεξουαλικά δραστήριους εφήβους 10% δεν χρησιμοποιούσαν καμία αντισυλληπτική μέθοδο, 39% χρησιμοποιούσαν αναξιόπιστες μεθόδους ρυθμού ή απόσυρσης, 51% χρησιμοποιούσαν το προφυλακτικό και 5% το χάπι.
Η επιστημονική υπεύθυνη της μονάδας, παιδίατρος Αρτεμις Τσίτσικα, επισημαίνει ότι ο έφηβος επειδή δεν έχει αναπτύξει την υποθετική σκέψη είναι προσκολλημένος στο παρόν, με αποτέλεσμα να αντιλαμβάνεται με δυσκολία τις μελλοντικές συνέπειες των πράξεών του.
Σύμφωνα με μια ακόμη έρευνα της μονάδας εφηβικής υγείας του Νοσοκομείου Παίδων σε 529 εφήβους της Αττικής, σχεδόν οι 2 στους 10 ανέφεραν ότι χρησιμοποιούσαν ιστοσελίδες πορνογραφικικού περιεχομένου.
Από τους έλληνες εφήβους που παρουσιάζουν συμπεριφορά εξάρτησης από το Διαδίκτυο το 94,3% είναι αγόρια. Αρκετά απ' αυτά παρουσίασαν σημαντική πτώση της σχολικής επίδοσης και μείωση των δραστηριοτήτων τους και των χόμπι τους. Σε πολλές οικογένειες παρατηρείται δυσλειτουργία και έλλειψη επικοινωνίας ή αδυναμία τήρησης ορίων. Σε πολλούς εφήβους καταγράφηκαν συναισθηματικές διαταραχές, άγχος, καταθλιπτικό συναίσθημα και διάσπαση προσοχής, ενώ δεν έλειψαν και τα σωματικά συμπτώματα, όπως διαταραχές ύπνου, διατροφικές παρεκτροπές, έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, πονοκέφαλοι και ξηρότητα οφθαλμών.
Τα συνηθέστερα αίτια θανάτου για το 2008 στην Ελλάδα σε εφήβους 15-19 ετών, σύμφωνα με την ΕΛΛ. ΣΤΑΤ., είναι κατά σειρά συχνότητας τα ατυχήματα -ακούσιες κακώσεις, τα κακοήθη νεοπλάσματα, συμπεριλαμβανομένων των αιματολογικών, τα νοσήματα του νευρικού συστήματος, οι συγγενείς ανωμαλίες και ακολουθούν οι αυτοκτονίες, οι ανθρωποκτονίες, τα αναπνευστικά και τα πεπτικά νοσήματα.
Οι έφηβοι διψάνε για ενημέρωση, γιατί είναι το αντίδοτο στα αυξημένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν। Αλλά δεν έχουν ωριμάσει νευροβιολογικά, ώστε να αναλύουν σε βάθος το πλήθος των πληροφοριών που δέχονται. Χρέος των «μεγάλων» είναι να τους προστατεύσουν κυρίως σε θεσμικό επίπεδο, γιατί οι αυτόκλητοι σωτήρες περισσεύουν.

ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ «ΑΓΛΑΪΑ ΚΥΡΙΑΚΟΥ»

Τετάρτη 8 Ιουνίου 2011

"Ο δρόμος των δακρύων" του Χόρχε Μπουκάϊ

Ένα απόσπασμα από το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου…
"Θα σας διηγηθώ μια ιστορία που λένε ότι είναι αληθινή.Προφανώς, συνέβη κάπου στην Αφρική.
Έξι μεταλλωρύχοι εργάζονται σε μια πολύ βαθιά σήραγγα και βγάζουν ορυκτά από τα έγκατα της γης. Ξαφνικά, μια κατολίσθηση φράζει την έξοδο της σήραγγας και τους απομονώνει από τον έξω κόσμο. Μόλις γίνεται αυτό, με μια γρήγορη ματιά, χωρίς να πουν λέξη, εκτιμούν την κατάσταση. Είναι όλοι τους πολύ έμπειροι και καταλαβαίνουν αμέσως πως το μεγάλο πρόβλημα θα είναι το οξυγόνο. Αν κάνουν ό,τι πρέπει, τους μένουν τρεις, το πολύ τρεισήμισι ώρες αέρα.Ο κόσμος απέξω ξέρει πως είναι εκεί εγκλωβισμένοι, μια τέτοια κατολίσθηση όμως σημαίνει ότι θα πρέπει να ανοίξουν τη σήραγγα από την αρχή για να κατέβουν να τους βρουν. Θα προφτάσουν πριν τους τελειώσει ο αέρας;Οι έμπειροι μεταλλωρύχοι αποφασίζουν πως πρέπει να εξοικονομήσουν όσο γίνεται περισσότερο οξυγόνο.Συμφωνούν να κάνουν την ελάχιστη δυνατή σωματική δαπάνη. Σβήνουν τις λάμπες που κρατούν και ξαπλώνουν στο πάτωμα χωρίς να μιλάνε.Βουβοί λόγω της κατάστασης και ακίνητοι μέσα στο σκοτάδι, είναι δύσκολο να υπολογίσουν το πέρασμα του χρόνου. Συμπτωματικά, ένας μόνο έχει ρολόι. Σ’ αυτόν λοιπόν απευθύνονται όλες οι ερωτήσεις: Πόση ώρα πέρασε; Πόση απομένει; Και τώρα;Ο χρόνος αρχίζει να μακραίνει, τα δύο λεπτά τους φαίνονται μία ώρα. Η απελπισία πριν από κάθε απάντηση κάνει ακόμη μεγαλύτερη την ένταση που νιώθουν. Ο επικεφαλής των μεταλλωρύχων συνειδητοποιεί πως αν συνεχίσουν έτσι, η αγωνία θα τους κάνει να αναπνέουν πιο γρήγορα κι αυτό μπορεί να τους σκοτώσει. Διατάζει, λοιπόν, εκείνον που έχει το ρολόι να ελέγχει, εκείνος μόνο, το πέρασμα της ώρας. Κανένας πλέον δεν θα κάνει ερωτήσεις, θα τους ενημερώνει εκείνος κάθε μισή ώρα. Αυτός, εκτελώντας τη διαταγή, παρακολουθεί το ρολόι του. Και μόλις περνάει η πρώτη μισή ώρα, λέει «πέρασε μισή ώρα». Ένα μουρμουρητό ακούγεται… Η αγωνία τους πλανιέται στον αέρα.Ο κάτοχος του ρολογιού καταλαβαίνει πως, όσο περνάει η ώρα, θα είναι όλο και πιο φοβερό να τους ανακοινώνει ότι πλησιάζει το τελευταίο λεπτό. Χωρίς να το συζητήσει με κανέναν, αποφασίζει πως δεν τους αξίζει να βασανίζονται μέχρι να πεθάνουν. Έτσι, την επόμενη φορά που τους ανακοινώνει τη μισή ώρα, έχουν στην πραγματικότητα περάσει 45 λεπτά. Δεν υπάρχει τρόπος να καταλάβουν τη διαφορά, κι έτσι δεν αμφιβάλλει κανείς.Αφού βλέπει ότι πέτυχε το τέχνασμα, την τρίτη ενημέρωση την κάνει μία ώρα μετά. Τους λέει: «πέρασε άλλη μισή ώρα…» Και οι πέντε πείθονται ότι έχουν περάσει παγιδευμένοι, συνολικά, μιάμιση ώρα, και σκέφτονται μάλιστα πόσο μακρύς τους φαίνεται ο χρόνος. Έτσι συνεχίζει αυτός με το ρολόι, κάθε μία ολόκληρη ώρα να τους ενημερώνει πως έχει περάσει μόνο μισή.Στο μεταξύ, η ομάδα που επιχειρεί το έργο της διάσωσης ξέρει σε ποιον θάλαμο έχουν παγιδευτεί, και ξέρουν, επίσης, ότι θα είναι πολύ δύσκολο να φτάσουν εκεί πριν περάσουν τουλάχιστον τέσσερις ώρες.Φτάνουν, τελικά, μετά από τεσσερισήμισι ώρες. Το πιθανότερο είναι να βρουν τους έξι μεταλλωρύχους νεκρούς.Βρίσκουν ζωντανούς τους πέντε.Ένας πέθανε από ασφυξία… Εκείνος που είχε το ρολόι.
Να τι δύναμη έχουν οι πεποιθήσεις στη ζωή μας.Να τι μπορούν να μας κάνουν οι εξαρτήσεις μας.
Κάθε φορά που κατασκευάζουμε τη βεβαιότητα ότι κάτι ανεπανόρθωτα καταστρεπτικό θα μας συμβεί —κι ας μην ξέρουμε πώς (ή και ξέροντάς το)—, αυτό που στην ουσία κάνουμε είναι ότι προκαλούμε, πάμε γυρεύοντας, βοηθάμε και σίγουρα δεν κάνουμε το παραμικρό για να μη μας συμβεί στ’ αλήθεια κάτι (έστω και λίγο) από το κακό που είχαμε προβλέψει.
Παρεμπιπτόντως, (όπως στην ιστορία), ο μηχανισμός λειτουργεί και αντίστροφα:Όταν νομίζουμε, ή μάλλον έχουμε την πεποίθηση, ότι με κάποιον τρόπο μπορούμε να πάμε μπροστά, οι πιθανότητες να προχωρήσουμε πολλαπλασιάζονται.
Είναι φανερό πως αν η ομάδα διάσωσης είχε κάνει 12 ώρες να φτάσει, δεν θα μπορούσαν ούτε να διανοηθούν ότι θα έβρισκαν ζωντανούς τους μεταλλωρύχους. Δεν λέω πως από μόνη της η θετική στάση είναι ικανή να αποτρέψει το μοιραίο ή να αποφύγει μια τραγωδία. Αυτό που λέω είναι ότι, οι πεποιθήσεις αυτο-υποτίμησης καθορίζουν χωρίς αμφιβολία τον τρόπο που ο καθένας μας αντιμετωπίζει τις δυσκολίες."

Τρίτη 7 Ιουνίου 2011

Οι τυφλοί «βλέπουν» εντοπίζοντας τον ήχο

Τα πεδία του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται όταν οι τυφλοί χρησιμοποιούν την ηχώ των αντικειμένων για να «βλέπουν» το περιβάλλον τους, όπως ακριβώς και οι νυχτερίδες, εντοπίστηκαν από επιστήμονες του Καναδά.
Η μελέτη έδειξε ότι σημεία του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται κατά την όραση ενεργοποιούνται και κατά τη λεγόμενη «όραση μέσω του προσώπου» των τυφλών. Η βρετανική οργάνωση Δράση για τους Τυφλούς Ανθρώπους ανακοίνωσε ότι περαιτέρω έρευνα θα βελτίωνε τον τρόπο που η τεχνική διδάσκεται.
Οι νυχτερίδες και τα δελφίνια προκαλούν ήχους από αντικείμενα του περιβάλλοντός τους και στη συνέχεια, ακούγοντας την ηχώ τους μπορούν και «βλέπουν» τον κόσμο γύρω τους. Ορισμένοι τυφλοί άνθρωποι αυτο-εκπαιδεύονται έτσι ώστε να χρησιμοποιούν την ίδια ακριβώς τεχνική για να ανακαλύπτουν το περιβάλλον τους ή να παίζουν αθλήματα.
Η ικανότητα αυτή ονομάζεται «όραση μέσω του προσώπου», γιατί οι τυφλοί αναφέρουν ότι μοιάζει λίγο με την αίσθηση της αφής πάνω στο πρόσωπο.
Οι ερευνητές μελέτησαν δύο ασθενείς που χρησιμοποιούν την τεχνική αυτή καθημερινά. Ηχογράφησαν τους ήχους που δημιουργούνται τοποθετώντας μικρόφωνα στα αυτιά τους και κατέγραψαν τις αντιδράσεις του εγκεφάλου τους με λειτουργικό μαγνητικό τοπογράφο.
Οι επιστήμονες εντόπισαν δραστηριότητα στον οπτικό φλοιό. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι τυφλοί που χρησιμοποιούν την τεχνική, λειτουργούν με έναν τρόπο εκπληκτικά παρόμοιο με την όραση.
"Αυτό υπονοεί ότι περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την οπτική παίζουν σημαντικό ρόλο στην «όραση μέσω προσώπου» των τυφλών ανθρώπων", δήλωσε ο καθηγητής Λορ Θάλερ, του Πανεπιστημίου του Δυτικού Οντάριο.